Schoolgaande kinderen leven nu in een andere wereld dan 10 of 20 jaar geleden. Er worden andere eisen gesteld, waardoor velen zich bewust zijn van een grote werkdruk. Deze situatie wordt mooi beschreven door een ouder in dit artikel. De sociale media bepalen voor een groot deel het welbevinden van het kind.
“Teens aren’t addicted to social media. They are addicted to each other.”
Danah Boyd
De digitalisering van ons onderwijs, met de bijbehorende razendsnelle communicatiemedia leidt tot veelbelovende vernieuwingen in ons onderwijs. Maar het kan voor veel kinderen ook leiden tot extra stress. Met de opkomst van ICT in de klaslokalen dragen wij, als docent, daar ook ons steentje aan bij.
In dit wetenschappelijke artikel wordt de link tussen digitale communicatie en stress bevestigd. Gelukkig kun je, ook als docent, anticiperen op de mogelijke problemen die hieruit kunnen ontstaan.
In dit artikel behandel ik drie eenvoudige tips, met als doel om hiermee de ‘social media’ druk op mijn leerlingen te minimaliseren.
1. Media beperken
Op veel (middelbare) scholen heeft het ICT gebruik de laatste jaren een vlucht genomen. Termen als ’21st century skills’ en ‘blended learning’ zijn in steeds meer schoolplannen terug te vinden. Docenten haken enthousiast in op alle digitale mogelijkheden die online te vinden zijn. Dit kan leiden tot een situatie waarin een leerling elke dag zicht moet houden op nieuwe informatie op: een schoolsite, een intranetomgeving, een digitaal rooster, magister, de klassenapp, de mentorapp, een methodeomgeving (en dan vaak voor elk vak een andere), digitale ondersteunende omgevingen van bedrijven als Google, Apple of Microsoft, ondersteunende programma’s als Socrative, EdPuzzle. Deze lijst is ongetwijfeld nog veel langer te maken.
Als docenten daarnaast ook nog, met de beste bedoelingen, Twitter, Facebook of Whatsapp gaan inzetten om hun onderwijs te verrijken dan leidt dat snel tot een onoverzichtelijke situatie voor de leerling. Met de daarbij komende druk en angst dat ze belangrijke informatie over het hoofd zien.
Ik streef ernaar om, heel bewust, het aantal media dat ik inzet in mijn onderwijsactiviteiten te beperken. Less is more! In mijn klassen heb ik afgesproken dat Classroom en de schoolmail onze enige communicatiemiddelen zijn. Alle informatie die mijn leerlingen nodig hebben komt (ook) op Classroom te staan. Beoordelingen worden nog steeds in Magister geregistreerd, maar daarnaast ook gecommuniceerd via de schoolmail. Inleveren van werkstukken vindt binnen Classroom plaats. Alleen voor strikt persoonlijke en dringende zaken gebruik ik de mail, met restricties (zie punt 2). Alle andere vormen van digitale communicatie laat ik bewust links liggen.
2. Geperiodiseerde medialuwe
Dat de hedendaagse jeugd vergroeid is met de smartphone is een feit. Ik heb ook totaal niet de illusie dat ik daar een wezenlijke invloed op heb. Maar ik zie het wel als mijn plicht om, als volwassene en als rolmodel vóór in de klas, het goede voorbeeld te geven (lees hierover meer in dit artikel in het NRC). Mijn leerlingen hebben recht op mediastilte van mij, in de avond en tijdens het weekend. Ik deel geen informatie (cijfers, opdrachten, mededelingen, mails) met mijn leerlingen tussen 9 uur ’s avonds en 8 uur ’s ochtends. Ook in de weekenden (en vakanties) beperk ik mijn activiteiten op de digitale communicatiekanalen zo veel mogelijk.
Leerling-deadlines voor in te leveren digitale opdrachten staan ook standaard ingesteld op 9 uur ’s avonds. Dit om te voorkomen dat leerlingen tot middernacht bezig zijn voor mijn vak. Deze afspraak geldt ook de andere kant op. Ik reageer ’s avonds na negenen niet meer op mails van mijn leerlingen.
3. Communiceer mondeling
De derde tip is de meest eenvoudige van de drie. Maar des te lastiger in de uitvoering. Want een mailtje richting een leerling of groepen leerlingen is immers zó verstuurd. Ik stel me bij elk van dit soort momenten de vraag of ik de berichtgeving kan uitstellen tot het volgende klassikale moment. Mondelinge communicatie is immers nog steeds de meest efficiënte manier van communicatie.
